Imej pemandangan dari udara 'Manaus bertemu hutan Amazon' ini adalah janaan AI

"Di tengah-tengah Brazil, terdapat sebuah tempat di mana tamadun tiba-tiba terhenti dan alam mencipta kerajaannya yang tiada penghujung," tulis sebahagian kapsyen siaran dikongsi dalam halaman Facebook yang mempunyai lebih 171,000 pengikut pada 16 Mac 2025. 

"Kita bercakap tentang sempadan yang nyata antara bandar Manaus dan hutan hujan Amazon yang besar, sebuah perbezaan yang membuatkan anda terpegun."

Manaus, di tengah-tengah hutan hujan Amazon, merupakan sebuah ibu kota dan bandar terbesar di negeri Amazonas, Brazil (pautan arkib).

Imej disertakan pada siaran itu kononnya menunjukkan pemandangan dari udara sebuah bandar bertemu dengan hutan hujan.

Image

Tangkapan skrin siaran Facebook palsu, diambil pada 19 Mac 2025

Imej yang sama turut dikongsi bersama dakwaan serupa di Facebook di sini dan di sini serta dalam bahasalain. 

"Menarik...," tulis seorang pengguna.

"Bijak Jabatan Perancang Bandar&Desa mereka..sng nk kawal satu bangsa je..," kata pengguna lain. 

Gambar itu, bagaimanapun, adalah hasil janaan kecerdasan buatan (AI).

'Buatan Google AI'

Hasil semakan AFP menerusi carian imej terbalik di Google mendapati gambar itu ditandakan sebagai "Buatan Google AI" pada fitur "Tentang gambar ini". 

Image

Tangkapan skrin daripada Google Images, dengan label AI ditandakan AFP

Seorang jurucakap Google memberitahu AFP bahawa tera air SynthID telah dikesan dalam imej palsu itu, "bermaksud imej itu telah dijana atau diubah suai dengan AI".

Makmal DeepMind AI oleh Google melancarkan fitur SynthID pada 2023, sebuah alat untuk tera air digital dan mengenal pasti imej yang dibuat dengan Google AI (pautan arkib di sini dan di sini). 

"Ini menunjukkan SynthID berfungsi untuk menangani masalah ini, jadi kami gembira melihat ia digunakan dengan baik," kata jurucakap itu dalam e-mel pada 28 Januari.

Pakar-pakar dalam bidang berkait juga memberitahu AFP bahawa imej itu menunjukkan tanda-tanda dijana oleh AI.

Shu Hu, ketua Makmal Pembelajaran Mesin dan Forensik Media di Universiti Purdue di Amerika Syarikat berkata kenderaan dalam imej itu "secara seragam berwarna putih", satu keadaan pelik yang "sangat mustahil berlaku dalam senario dunia sebenar" (pautan arkib).

Beliau juga mengenal pasti "ketiadaan bayang-bayang di bawah kenderaan" dan "bayang-bayang bangunan (yang) tidak mempunyai bentuk yang jelas".

Siwei Lyu, pengarah Universiti di Makmal Forensik Media Buffalo di Amerika Syarikat, menyatakan tanda-tanda tidak konsisten pada imej itu termasuk tingkap pada bangunan-bangunan yang bentuknya tidak normal (pautan arkib). 

Image

Tangkapan skrin imej yang dikongsi secara salah, dengan elemen visual yang menunjukkan imej janaan AI, ditandakan AFP

Gambar tulen Manaus

Gambar AFP dari Manaus dilihat serupa dengan imej palsu itu, tetapi menunjukkan bangunan berbeza yang memisahkan persekitaran terbina bersebelahan hutan hujan.

Image

Perbandingan tangkapan skrin antara imej yang dijana AI (kiri) dan gambar pemandangan dari udara yang diambil oleh AFP (kanan)

Imej satelit Google Earth dan Google Street View juga menunjukkan bagaimana bangunan di sempadan bandar itu berbeza dengan bangunan tinggi yang digambarkan dalam imej palsu.

Image

Tangkapan skrin imej satelit Google Earth, diambil pada 18 Mac 2025

AFP sebelum ini telah menafikan imej lain yang dijana kecerdasan buatan menggunakan Google AI.